Profesionalni prevod sa arapskog na srpski i sa srpskog na arapski
Halifax pruža profesionalni prevod sa arapskog na srpski jezik, i sa srpskog na arapski. Prevodimo i sa arapskog na nemački, engleski, francuski i mnoge druge jezike, i sa ovih jezika na arapski. Takođe radimo i overene prevode sa arapskog na srpski i obrnuto, usmene prevode, bilo simultane bilo konsekutivne, i to u kombinaciji sa mnogim jezicima.
U raznim oblicima, arapskim jezikom se govori na velikom geografskom području – od Iraka na istoku do Maroka na zapadu. Mada književni arapski jezik svi priznaju, svaka zemlja i region imaju svoju verziju, a neke od njih drugi veoma teško razumeju.
Gledano po zemljama, najbrojnija populacija govornika arapskog je u Egiptu (otuda i egipatska zastava kao simbol za taj jezik na našem sajtu).
Profesionalni arapski prevodilac
Nudimo kompletnu uslugu prevoda na arapski i sa arapskog jezika:
- Profesionalni prevod sa arapskog i na arapski različitih dokumenata
- Overeni prevod sa arapskog i na arapski svih zvaničnih dokumenata
- Redaktura, lektura ili korektura dokumenata na arapskom
- Konvertovanje dokumenata na arapskom
- Usmeni prevod, simultani ili konsekutivni, koji uključuje arapski jezik
- Transkripcija video-materijala i prevod na arapski i sa arapskog
Poručite našu uslugu prevoda sa arapskog i na arapski i budite sigurni da ste dobili najbolju uslugu za uloženi novac (više o cenama prevodilačkih usluga potražite ovde).
Arapski iz ugla našeg prevodioca
Zamolili smo našeg vodećeg prevodioca za arapski da nam kaže koju reč o svom jeziku i problemima s kojima se susreće u radu. Šta je to zanimljivo s čim se susrela u svojoj 37 godina dugoj profesionalnoj karijeri.
Koji su najčešći izazovi s kojima se susrećete radeći prevode na arapski jezik?
Ja sam prevodilac koji je odrastao u arapskom svetu, školovao se u arapskim školama i radio u arapskim zemljama, tako da za mene ne predstavlja veliki problem tzv. diglosija, koja je svakako veliki problem kod većine prevodilaca prilikom usmenog prevođenja ili kada se radi pisani prevod s arapskog na srpski ili obrnuto. Za taj jezik je jako bitno razviti osećaj, iz razloga što jedna reč može imati puno različitih značenja u zavisnosti od konteksta u kom se upotrebljava.
Mnoge reči se moraju opisno prevoditi, takođe arapski ne trpi skraćenice. Na primer, Tunišani u svom pismu sve više koriste francuske reči koje pišu na arapskom. Ponekad ih je teško prepoznati ako ne vladate francuskim jezikom, a to je postala učestalost i kod drugih arapskih zemalja.
Prisutan je i problem transkripcije arapskih imena i prezimena. Transkripcije se često razlikuju od onih oblika imena koja se nalaze u dokumentima građana jer, na primer, u Egiptu arapsko slovo ž (kao francusko j u je) u govornom jeziku se izgovara kao g, a čest je slučaj da se dijalekt prenosi na klasično pismo, tako da imamo slučaj da se recimo ime Žamil samo u Egiptu izgovara kao Gamil, i tako se i transkribuje.
Potrebno je na svaki način izbegavati doslovno prevođenje. Dešava se da tekst na celoj stranici na arapskom jeziku nema tačku ni zarez, pa je potreban veliki napor i mnogo vremena da se tekst raščlani i adekvatno se prevede.
Arapski jezik koji mi prevodimo, tzv. nesih, piše se samo sa dugim vokalima, potrebno je prepoznati reč u zavisnosti od konteksta, o čemu najbolje govori citat čuvenog profesora Anisa Furajha sa Američkog univerziteta u Bejrutu: „Mi smo jedini narod koji mora razumeti da bi mogao da pročita. Svi drugi narodi ove zemlje čitaju da bi razumeli“!
Moj profesor, čuveni orijentalista na Filološkom fakultetu u Beogradu, studentima na prvoj godini arapskog jezika je ispričao kako je kao najbolji diplomirani student krenuo u Egipat sav ponosan. Kada je stigao u Kairo, rekao je prodavcu na šalteru za autobuske karte da želi da kupi kartu za Aleksandriju, služeći se pravim klasičnim jezikom (fushom) koji je besprekorno savladao tokom studija, a prodavac mu je odgovorio sa: „Do you speak English?“. Prodavac jednostavno nije bio dovoljno obrazovan da bi ga razumeo.
Za prevodioca arapskog jezika jako je važno iskustvo, dobro poznavanje njihove kulture, načina razmišljanja, kao i boravak u tim zemljama.
Šta nam možete reći o istoriji i poreklu arapskog jezika?
Prema geografskoj klasifikaciji jezika, arapski se danas može odrediti kao azijsko-afrički jezik čija su matična područja Arabijsko poluostrvo i Bliski istok. Prema genetsko-lingvističkoj klasifikaciji pripada semitskoj grupi jezika. Sam termin „semitski” biblijskog je porekla i vezuje se za knjigu Postanja, proroka Noju i njegovog sina Sema, od koga se veruje da vode poreklo svi semitski narodi. Najveći iz grupe semitskih jezika je arapski. Arapski jezik predstavlja lingvističku i jezičku skupinu mnogobrojnih dijalekata prvobitno vezanih samo za Arabijsko poluostrvo.
Tragovi arapskog jezika nalaze se još u asirskim izvorima iz 9. veka pre n. e. i u aramejsko-nabatejskim natpisima iz 5. veka pre nove ere. Kao zaseban jezik arapski se formirao u 5. veku pre n. e. na prostorima Arabijskog poluostrva, među mnogobrojnim arapskim plemenima koja su uglavnom živela izolovano.
Razvoj arapskog jezika obuhvata tri faze:
I
drevni arapski jezik (5. vek pre n. e. – 4. vek n. e.)
II
klasični arapski jezik (5–19. vek n. e.)
III savremeni
arapski jezik (od 19. veka n. e.)
Drevni arapski jezik ogleda se u nizu sačuvanih natpisa na više arapskih dijalekata koji su pripadali različitim regionima centralne i severne preislamske Arabije. Klasični arapski jezik nastaje u 5. veku a jasnije oblike dobija u 6. veku. Najvažniji momenat za ovaj jezik je svakako pojava islama u 7. veku n. e. i njegovo širenje na prostore Azije i Afrike. Svoju klasičnu oformljenost arapski jezik doživeo je u preislamskoj poeziji koja je imala prestižnu ulogu u arapskom jeziku i nešto kasnije u muslimanskoj svetoj knjizi, Kuranu. Kako je kuranski tekst predstavljao uzor jezičke čistote i savršenstva, na osnovu njega je u 8. i 9. veku nastala gramatička norma književnog arapskog jezika.
U kasnom srednjem veku, a posebno u 18. veku, čistota arapskog jezika biva uveliko narušena prodorom dijalektizama, kao i stranih elemenata, persijskih i turskih, pre svega. Međutim već u 19. veku počinje opšti preporod arapskog sveta i jačanje arapskog nacionalizma. U okviru preporoda sprovode se i reforme školstva, uvode se štamparije, a time se širi i krug korisnika knjiga i novina.
U arapskoj govornoj zajednici, od one najranije pa do ove današnje, prisutna je veoma izražena diglosija – to je pojava u kojoj zajednica govornika upotrebljava paralelno dve bitno različite varijante istog jezika, u zavisnosti od komunikacijskog konteksta. Diglosija je pojava koja zahvata čitavu jezičku zajednicu koja istovremeno i paralelno u komunikaciji upotrebljavaju takozvani književni/klasični jezik (ar. al-fusha) i takozvani svakodnevni usmeni govorni jezik (ar. al-amiyya), konkretizovan u formi regionalnih dijalekata. Arapima je maternji jezik upravo taj lokalni govor, koji spontano nauče u porodici i neposrednom životnom okruženju, dok književni/klasični arapski jezik uče procesom obrazovanja i školovanja i o tome treba voditi računa kod prevoda s arapskog na srpski.
Diglosijska društveno-jezička konfiguracija u arapskom svetu se uobličila nakon pojave islama i velikih arapskih osvajanja (VII vek) kojima je ogroman prostor Srednjeg i Bliskog istoka i Severne Afrike objedinjen pripadnošću duhovnoj i kulturnoj sferi nove religije, izvesno vreme i imperije, a stanovništvo je jezički arabizovano.
U novije vreme je bilo ideja i pokušaja da se diglosijska rascepljenost, kao objektivna kočnica procesa osavremenjivanja, povezivanja i demokratizacije arapskog sveta pod višestrukim izazovima modernosti, nekako prevaziđe odgovarajućom jezičkom, ali i kolektivnom mentalnom reformom. Međutim nije bilo realnog uspeha i konkretnih rezultata. Al-fusha i dalje uživa nepodeljeni prestiž među Arapima, čak i onima koji klasičnim jezikom srazmerno slabo ili nedovoljno vladaju. Ponajviše baš među njima!
Arapsko pismo
Arapsko pismo danas spada među najznačajnija i najrasprostranjenija pisma na zemaljskoj kugli (odmah posle latiničnog pisma). Upotrebljava se u zemljama islamskog civilizacijskog kruga, odnosno od Centralne Azije, preko Severne i Centralne Afrike, a u nekim periodima dopiralo je i do Evrope.
Kolevka arapskog pisma su Hidžaz i Nedžd, oblasti u srednjem delu Arabijskog poluostrva, nastanjene mnogobrojnim arapskim plemenima.
Tvorci prvog alfabeta su Feničani.
Rano arapsko pismo bilo je uglasto i strogih geometrijskih linija, kasnije se razvijalo u više pravaca. Najrasprostranjeniji, a inače po svemu sudeći i prilično star (po nekima je i on nastao u najranijem periodu islama), kurzivni oblik pisma, koji se odlikuje oblim linijama, jeste nesih/neshi pismo. Ovo je danas uglavnom dominantan zvanični oblik pisma u arapskom svetu koji preovlađuje u štampi.
Arapsko pismo ima 28 grafema za konsonante. Vokali su počeli da se beleže tek krajem 7. i u 8. veku.
Osnovne karakteristike arapskog pisma su:
–
beleženje konsonanata i samo delimično vokala;
– grafeme imaju
više oblika, tj. različite pozicione varijante koje zavise od
njihovog mesta u reči; one se lako identifikuju na osnovu
karakterističnog središnjeg obeležja;
– sinistrosno pismo
(piše se zdesna nalevo);
– vezivanje slova, s izuzetkom
nekoliko grafema koje se ne vezuju ulevo;
-postojanje nekoliko
tzv. edro-slova koja se vezuju samo sa desne strane;
–
nepostojanje razlike između pisanih i štampanih slova;
– nepostojanje velikog slova.
– izbegavanje uzastopnog ponavljanja
identičnih grafema kad god je to moguće; zbog toga je uveden znak
za podvostručenje konsonanata – tešdid;
– nemogućnost
prenošenja/deljenja reči na kraju reda.
– arapski glagoli
nemaju osnovne vremenske oblike koji bi odgovarali našem prošlom,
sadašnjem i budućem vremenu, već se glagol javlja u dva vida, u
perfektu i imperfektu.
Arapski svet
Arapski svet je toliko velik da je teško reći sve što je važno o njemu u samo jednom linku. Ako želite da saznate nešto više o arapskom jeziku, isprobajte sledeće linkove:
Srednji istok
Liban
Egipat
Tunis
Alžir
Maroko
